keltische boom astrologie
Keltische boom astrologie
Bomen zijn bijzondere schepselen van moeder natuur. Eeuwenlang voelen mensen een verbinding met de natuur en vaak ook in het bijzonder met bomen. Er zijn vele betekenissen aan bomen gegeven. Hieronder volgt de Keltische boomkalender die opgebouwd is uit 39 perioden van 10 dagen waarbij elke periode een eigen levensboom kent. De geboortedatum is bepalend voor welke boom van invloed is op je persoonlijkheid en levenspad. In het totaal zijn er 21 boomsoorten opgenomen elk met hun eigen bijzonderheden. Er zijn 4 data in het jaar die een eigen boom hebben.
23-12 t/m 01-01 Appelboom
02-01 t/m 11-01 Spar
12-01 t/m 24-01 Iep
25-01 t/m 03-02 Cipres
04-02 t/m 08-02 Populier
09-02 t/m 18-02 Ceder
19-02 t/m 29-02 Den
01-03 t/m 10-03 Wilg
11-03 t/m 20-03 Linde
21-03 Eik
22-03 t/m 31-03 Hazelaar
01-04 t/m 10-04 Lijsterbes
11-04 t/m 20-04 Esdoorn
21-04 t/m 30-04 Notenboom
01-05 t/m 14-05 Populier
15-05 t/m 24-05 Kastanjeboom
25-05 t/m 03-06 Es
04-06 t/m 13-06 Haagbeuk
14-06 t/m 23-06 Vijgenboom
24-06 Berk
25-06 t/m 04-07 Appelboom
05-07 t/m 14-07 Spar
15-07 t/m 25-07 Iep
26-07 t/m 04-08 Cipres
05-08 t/m 13-08 Populier
14-05 t/m 23-08 Ceder
24-08 t/m 02-09 Den
03-09 t/m 12-09 Wilg
13-09 t/m 22-09 Linde
23-09 Olijfboom
24-09 t/m 03-10 Hazelaar
04-10 t/m 13-10 Lijsterbes
14-10 t/m 23-10 Esdoorn
24-10 t/m 11-11 Notenboom
12-11 t/m 21-11 Kastanjeboom
22-11 t/m 01-12 Es
02-12 t/m 11-12 Haagbeuk
12-12 t/m 21-12 Vijgenboom
22-12 Beuk
Appelboom ( 25 juni - 4 juli en van 23 december - 1 januari ) een liefdevolle bemiddelaar
Je bent een geboren bemiddelaar, want je bent goed in het overbruggen van teleurstellingen. Aan de ene kant droom je van een mooier en vreedzame wereld, maar aan de andere kant streef je naar het haalbare. Rede en gevoel gaan bij jou goed samen. Je bent tolerant, accepteert dat ieder mens zijn eigen weg gaat en help anderen graag. Af en toe ben je grillig, maar over het algemeen toch evenwichtig. Je bent open en het liefst onder de mensen. Bij verdriet word je ons passief, maar meestal vind je wel iemand anders die er erger aan toe is en door die persoon te helpen, kom je door je eigen moeilijke periode heen. Als winterboom heb je een grote ambitie en bereik je vaak een hoge positie. Je hebt een veelzijdige interesses en een grote geestelijke drang. Je bent enigszins introvert aangelegd en hebt een feilloos werkend onderbewustzijn. Zomerbomen hebben minder discipline, maar zijn de grootste bemiddelaars. Als zomerboom kom je eerder met diplomatie dan met psychische kracht vooruit. Je beschikt daarbij over een bloeiende fantasie. Een sterk punt van alle appelbomen is dat zij in schijnbaar uitzichtloze situaties wegen en middelen vinden om bijzondere ideen te verwezenlijken.
In de mythologie staat de appel voor onsterfelijkheid en eeuwige jeugd. Ook is hij de sleutel tot kennis en alwetendheid. Als we de appel doorsnijden, zien we een pentagram, symbool van de spirituele mens. De ronde vorm van de appel wordt ook in verband gebracht met die van het vrouwelijk lichaam en de aarde. Zo symboliseert de rijksappel, een ronde bol met kruis in der linkerhand van koningen en keizers, de aardse macht.
Bij de Babyloniers werd de godin Ischtar als appeldraagster vereerd, bij de Grieken was dit Aphrodite en bij de Germanen Iduna. In de Skandinavische mythologie staat de Appel voor verjonging en regeneratie. De goden eten Appels om tot het einde der tijden jong te blijven. Bij de Kelten is de Appelboom gewijd aan de god Abellio en aan Morrigan, een Keltische godin. Hier is de Appel ook de vrucht der kennis, magie en voorspelling. De tovenaar Merlijn gaf volgens de legende les onder een Appelboom. Voor de Galliërs was de Appelboom net zo heilig als de eik. In de Griekse mythologie heeft de godin Hera de bewaking van de gouden appels (vruchten van onsterfelijkheid) overgedragen aan drie mooie vrouwen, de Hesperiden, en aan Ladon, de draak. Het lukt Heracles, de draak te doden en de appels uit de tuin der Hesperiden te roven. De schone Atlanta hield hardloopwedstrijden met jonge mannen die zij altijd won. Uiteindelijk verloor zij een wedstrijd omdat haar tegenstander gouden appels uitstrooide, waardoor zij werd afgeleid.
Eris, godin van de tweedracht, gooit een Appel met het opschrift "voor de mooiste" in het midden van de godinnen die aanwezig zijn op een bruiloft. Er ontstaat ruzie. De Trojaanse prins Paris moet bepalen aan wie de appel toekomt. Hij kiest Aphrodite en ontvangt als dank de belofte om met de mooie Helena, dochter van Agamemnon, te mogen trouwen. Haar ontvoering is de reden voor de Trojaanse Oorlog, veroorzaakt door een twistappel. Pomona was de Romeinse godin van de Appels. Bij de Hebree�rs is de appel de vrucht van de Boom des Levens en de Boom der Kennis van Goed en Kwaad. Het is trouwens niet zeker of het hierbij om de appel of de granaatappel gaat.
Volksgebruik
In het Britse Cornwall sliepen meisjes met een Appel onder hun kussen. Daarmee hoopten zij het vinden van een goede man te bevorderen. Appelbloesem wordt gebruikt voor bruiden. In Duitsland begroef men na de geboorte van een meisje de placenta onder een Appelboom. In het Zwitserse Argau plant men een appelboom als er een jongen geboren wordt, een perenboom als het een meisje is.
De appelpitten werden volgens Bretonse volksverhalen vaak gebruikt voor voorspellingen.
Het ook in Nederland bekende appelhappen uit een teil met water is een oud Engels ritueel tijdens Halloween, de nacht van 31 oktober. Het staat symbolisch voor het naar zich toe trekken van gezondheid en een lang leven.
Spar ( 5 - 14 juli en 2 - 11 januari ) een kwetsbare kameleon
Onder de sparren vinden wij nogal eens extremen. Aan de ene kant komt bij dit type de typische solist voor die niet veel van vriendschappen verwacht, maar wel onder de moeilijkste omstandigheden tot de grootste prestaties komt. Aan de andere kant zien wij sparren die zich zoveel mogelijk aan hun omgeving aanpassen om niet op te vallen. Over het algemeen ben je gesloten en kwetsbaar. Je neigt naar een conservatieve levensopvatting en bent niet vies van geld en macht. De winterspar is meer de solist en die zichzelf van alles ontzegt om zijn doel te bereiken. De zomerspar voelt zich het beste thuis tussen zijn soortgenoten en is eerder geneigd zich aan te passen. Als zomerspar zoek je in de eerste plaats vertrouwen en veiligheid in deze wereld. Maar zoek die dingen nu eens in jezelf, dan kun je net als de winterspar op de berghellingen grote hoogten bereiken. Sparren moeten in de liefde een partner zoeken die de juiste dosering van blijmoedigheid, temperament en inlevingsgevoel heeft wil een relatie kunnen gedijen. Pas als je als spar genoeg zelfvertrouwen hebt, laat je je masker vallen en word je een vriend op wie men kan bouwen.
O, denneboom....is eigenlijk een spar...
Bij veel voorchristelijk volken was de spar het symbool van groei en bloei en verjager van heksen en slechte geesten. Vroeger bond men sparrenboompjes hoog in de mast van een terugkerend schip, ten teken dat men met Kerst weer thuis hoopte te zijn. In de vijfde eeuw dook de spar op als Boom des Levens in mysteriespelen in Duitse kerken. Hij was behangen met appels (de zonde) en ouwel (de redding). Later werden de appels en ouwel vervangen door koekjes in allerlei vormen. In de negende eeuw verbood Karel de Grote het opzetten van een kerstboom en in de tiende eeuw deed paus Martinus II hetzelfde in Italië. Pas in de zeventiende eeuw dook de versierde spar weer in het openbaar op. De eerste versierde kerstboom was weer te bewonderen in 1605 in Straatsburg. Pas in het begin van de negentiende eeuw zette deze traditie goed door in ons land.
Fijnspar:
Sap van de naalden werkt slijmoplossend en helpt bij aandoeningen van de ademhalingsorganen. Uit de kegels wordt een etherische olie gedestilleerd, de "templinolie". Hij heeft een zoete, balsemieke geur die aan sinaasappels doet denken.2 tot 5 druppels etherische olie van Zilverspar kunnen, opgelost in heet water, gebruikt worden bij griep, verkoudheid, koorts, bronchitis, astma (inhaleren), reumatische klachten, spierpijn (inwrijven).
Legende
In Beieren wordt verteld dat bosarbeiders eens een mooie vrouw tegen kwamen. Zij brak van een zilverspar drie takken af, die ze aan de mannen gaf met de woorden:"Dit zijn gelukstakken. Bewaar ze goed!" Twee van de arbeiders vertrouwden het niet en gooiden de zogenaamde heksentakken weg. De derde stak het takje op zijn muts, waardoor het in goud veranderde. De andere twee liepen terug om hun takjes te zoeken, maar ze vonden niets. Zij zouden rond middernacht nog steeds aan het zoeken zijn.
Iep ( 15 - 25 juli en van 12 - 24 januari ) een cooperatieve individualist
Aan de ene kant ben je individualistisch, aan de andere kant ben je solidair met je medemens. Je hebt een rotsvast vertrouwen in de mens en houdt van creatieve types die niet meteen in een hokje te plaatsen zijn. Omdat jij je eigen weg volgt en niet achter de massa aanloopt, kom je soms wat zonderling over. Blijf trouw aan je eigen positieve gedachten en gevoelens en bedenk dat zonder enige magie niets lukt.
Op school moeten iepen in hun eigen tempo kunnen leren. Zij hebben een helder verstand en met de juiste begeleiding behalen zij uitstekende resultaten. In een relatie kijk je als iep de kat uit de boom. De zomerolm heeft een grote kunstzinnige aanleg en veel kunstenaars hebben de iep (ook wel olm genoemd), dan ook als levensboom.
Het hout van de Iep is waardevol en wordt gebruikt voor de meubel-en klompenfabricage, als constructiehout, voor trappen en parket, en het maken van doodskisten. Het tophout van Iepen gebruikte men voor het vervaardigen van borstels. Iepenstammen zijn gevraagd als zinkers voor de visserij. De Kurkiep levert kurk voor isolatiemateriaal.
In de kruidengeneeskunst bond men gekneusde iepenbladeren rond een wond om de genezing te bevorderen.
Volgens de Germaanse mythologie zijn twee bomen onze stamouders geweest. De eerste vrouw werd uit iepen (Embla) hout, de eerste man uit essen ( Ask)hout geschapen.
In de Griekse mythologie ging Orpheus, nadat hij zijn geliefde Eurydice verloren had, onder een Iep zitten om te weeklagen.
In verband met wijnranken die men langs jonge iepen leidde, staan deze in verband met Dionysos, god van de wijn.
Wanneer de Iep voortijdig het blad liet vallen, vreesde men in het Engelse Devon voor de gezondheid van het vee. Ook geloofde men dat de Iep nooit door de bliksem werd getroffen. Als woonplaats van elfen werd hij ook wel elven tree genoemd.
Oude timmerlui bevelen aan om iepen te vellen op 31 december en 1 januari omdat de bomen dan het meest in rust zijn.
Cipres of Jeneverbes ( 26 juli - 4 augustus en 25 januari - 3 februari )
een onafhankelijke knokker
Je bent dol op zon en licht en hebt een grote behoefte aan onafhankelijkheid. Wel wil je graag weten wat de zin van het leven is en geloof je heilig in rencarnatie. Met enorme vechtlust probeer je kennis en vrijheid te verkrijgen. Bij deze speurtocht incasseer je grote tegenslagen, maar je kunt goed relativeren en laat je niet uit het veld slaan.
De wintercipres is tamelijk gereserveerd en houdt graag enige persoonlijke afstand. Hij heeft iets ambivalents. Aan de ene kant is hij conservatief, maar aan de andere kant wil hij steeds nieuwe dingen uitproberen. Sport is een goed uitlaatklep voor zijn overtollige lichamelijke energie. Als de cipres iets in zijn hoofd geeft gezet, wil hij koste wat het kost uitvoeren. De zomercipres is veel milder.
Bij de Kelten werd de Jeneverbes aan Balder gewijd, bij de Grieken aan Hermes. Dit heeft vast wel te maken met het altijd groene uiterlijk van de boom, de aangename geur van hout, blad en vruchten. De Germanen gebruikten het hout bij de verbranding van doden en bij offers. Wij weten dit omdat er op een Germaans urnenveld achter Vlodrop houtskool van jeneverbes is aangetroffen.
Volgens mensen van vroegere tijden woonde er een goede geest in de jeneverboom. Daarom mocht deze niet gekapt worden.
In veel streken wordt het Mariabeeld omkranst met jenevertwijgen. Volgens een oude legende heeft Maria, op de vlucht voor de soldaten van Herodes, tussen de takken ven een jeneverboom geschuild.
De bessen bevatten ca. 1% jeneverbesolie die als smaakstof aan alcoholische dranken wordt toegevoegd. Het hout is zacht, maar taai, elastisch, moeilijk te splijten en heeft een lange levensduur. Insecten lusten het niet. Het ruikt kamferachtig aromatisch. De kern is roodbruin en het spinthout geelachtig. Potloden die vaak van de Juniperus virginiana vervaardigd worden, hebben een heel speciale cederhoutgeur. Het jeneverbeshout kan voor fijn houtsnijwerk, draaiers-, meubel- en inlegwerk gebruikt worden. Van het dikste hout maakte men vroeger schuttingpalen, houten emmers, pijpen, wandelstokken en zwepen. Het hout wordt nog steeds gebruikt voor het roken van worst, vlees en vis die daardoor een uniek aroma krijgen.
De takken werden gebruikt voor het vlechten van kransen en manden.
Uit het hout kan ook etherische olie gewonnen worden. Van jeneverbesgom, vermengd met lijnolie maakte men vroeger vernis voor schilderijen.
Verouderde toepassingen zijn het uitroken van gebouwen na een pestepidemie, het vervaardigen van magische bekers uit dikke takken.
Een drankje uit jeneverbessen beschermt tegen kwade invloeden en maakt onzichtbaar. Je kon ook in een jeneverstruik veranderen die zo prikte, dat iedereen er van af bleef. Alle vermoeidheid verdwijnt als men zich onder een jeneverstruik ter ruste legt.
Wanneer men op het Duitse eiland Rügen een huis bouwde, stopte men een jenevertak in het fundament om zo de duivel op afstand te houden. In oude Duitse vakwerkhuizen vindt men nog steeds jenevernaalden onder de vloer, bedoeld als bescherming tegen muizen.
Populier ( 4 - 8 februari, 1-14 mei en 5 -13 augustus ) een bewegelijke doordouwer
Als echte populier ben je buigzaam en flexibel. Toch waai je niet met alle winden mee, want net als je levensboom ben je stevig geworteld. Je hebt een groot aanpassingsvermogen, maar je laat je beslist niet ondersneeuwen. Je koestert je relaties en maakt snel contact met andere mensen. Alleen wanneer je in een koude afstandelijke omgeving bent, trek je je liever terug. Je hebt een hekel aan fanatici en bekrompen mensen. Omdat jij je geen zorgen maakt voor de dag van morgen, ben je soms wat verkwistend. Ook bewaak je je eigen grenzen niet altijd even zorgvuldig.
De februaripopulier heeft de meest onrustige geest. Het himmelhoch jauchzend zum Tode betrbt is hierop van toepassing. Dit boomtype heeft soms zeer originele ideen. Van de populieren is de meipopulier het meest aards. Zekerheid in beroep en relatie vindt hij/zij zeer belangrijk. Er moeten dringende redenen zijn om van baan of partner te veranderen. Augustuspopulieren zijn zeer ambitieus en nogal arrogant. Hun sterke vitaliteit en zelfbewustzijn moeten af en toe afgeremd worden, want deze eigenschappen leiden nogal eens tot antipathie.
In de Griekse mythologie staat de Populier in verband met der onderwereld, met herinneringen en verleden tijd. Zwarte Populieren waren gewijd aan de doodsgodin Hekate, Witte Abelen aan Persephone, godin van de wedergeboorte. Toen Orpheus Hekates kunst wilde leren, brandde hij ter harer ere populierenhout. Hercules bekranste zich met bladeren van de Zwarte Populier. Van zijn zweet werd de onderzijde van het blad wit gekleurd. De Witte Abeel werd vaak aangeplant in streken waar veel slangen leefden, omdat deze boom de aartsvijand was van de slang en ook slangenbeten kon genezen.
Homerus noemt de Populier verschillende malen in zijn geschriften. Voor de Ida-Grot op Kreta, waar Zeus zijn eerste levensdagen doorbracht, stond een Heilige Populier. Medea, beschermster van alle toverplanten, gebruikte de Populier vaak bij haar toverkunsten.
In de Middeleeuwen geloofde men dat heksen de toverkracht van Populieren gebruikten om heksenzalf te maken en dat ze in de kruinen van deze bomen zouden vergaderen. Meisjes boorden gaatjes in de stam van Populieren waarin ze haar van zichzelf stopten in de hoop dat het daardoor sneller zou gaan groeien.
In Frankrijk plantte men een Populier bij de geboorte van een dochter. Wanneer het meisje ging trouwen werd hij gekapt. De opbrengst van het hout diende als huwelijksgift.
Een blad van de Esp onder de tong garandeert welsprekendheid.
De Witte Abeel kan als jaarkalender dienen. Het blad keert zich aan het begin van de zomer ( 21 juni) van de groene zijde om naar de witte zijde ( dit gebeurt ook bij iepen en wilgen). Als Populieren in het najaar eerst het blad in de top verliezen, wordt het een milde winter. Verliest hij eerst het onderste blad, dan hebben we een strenge winter te verwachten.
Vroeger werd populierenblad gebruikt om er groene en gele kleurstof van te maken. Gedroogd kan het blad als wintervoer voor geiten dienen.
De knoppen bevatten hars en proptosis, waarvan geneesmiddelen, zalf en tinctuur gemaakt kan worden.
De Kelten gebruikten het zachte, maar taaie, witte hout van de Populier voor het vervaardigen van schilden.
Ceder (14 - 23 augustus en van 9 - 18 februari ) een vastberaden solist
Vooral winterceders volgen de door hen uitgestippelde weg zeer vastberaden en blijven trouw aan hun eigen overtuiging. Eenzaam zitten zij op hun commandopost en denken slechts aan hun taak, waarbij zij eigenbelang veel minder belangrijk vinden. Door hun buitengewone uitstraling en innerlijke kracht bereiken zij meestal hun doel. Zomerceders zijn iets bescheiden. Hoewel zij de massa willen ontstijgen, beseffen zij toch dat zij niet allen op de wereld zijn. Ceders trouwen meestal laat en na alle voor- en nadelen van een partner te hebben gevalueerd.
Naamgeving
Het Hebreeuwse woord voor ceder, erez of ahrazim is afgeleid van een oudarabische omschrijving voor 'een goed gewortelde en sterke boom.' Bij de hindoeïstische volkeren van de Noordwest-Indiase Himalaya noemt men de Ceder Deodar
Dit woord is afgeleid van het Sanskritische devadaru wat 'Boom van God' betekent.
Cederhout werd al in de prehistorie vanuit Syrië naar Egypte getransporteerd en veel gebruikt om zijn aromatische geur en duurzaamheid. De Egyptenaren bouwden met cederhout de reusachtige poorten van hun tempels, schrijnen en doodskisten. Men geloofde dat de geur van het cederhout de wedergeboorte zou versnellen. Cederhars en -olie hebben in de volksgeneeskunde lange tijd betekenis gehad. Zij werden gebruikt om wonden en huidziektes te behandelen. Naast jeneverbesolie, werd cederolie voor het balsemen van mummies gebruikt. De Egyptische Farao's hadden cederhout nodig voor de bouw van hun schepen, graven, paleizen en tempeldaken. Met uit het hout gewonnen teer dichte men de bodems van schepen.
Het beroemste gebruik van cederhout is de constructie van de Tempel van Salomo in Jeruzalem.
In de 2e eeuw n.C. besloot keizer Gardiaan de overgebleven cederbossen te beschermen. In rotsen liet hij gegevens over grenzen en boombestanden inkrassen. Tot nu toe zijn er 200 van deze inscripties bekend, waardoor men informatie over het bosbestand in de antieke heeft. Helaas werden de maatregelen van Hadrian in de volgende eeuwen door de mensen aan de laars gelapt. Opnieuw werden Libanons ceders gekapt, nu voor verwarming, houtskoolwinning en het stoken van kalkovens.
In de maronitische kapel inmidden van het cederbos wordt ieder jaar op 6 augustus een mis gevierd ter bescherming van de oude ceders.
Mythologie
In het beroemde Gilgamesj-epos gaan Gilgamesj (koning van de Sumerische stad Uruk ca. 200 v.c.) en Enkidu op weg om de door Chumbaba gewaakte Heilige Ceder te vellen. Tijdens deze daad beeft de aarde in Libanon en Syrië. Van het hout bouwen zij een enorm grote poort. Omdat Enkidu de wortels beschadigt, moet hij later sterven.
Volgens de Egyptische mythologie werd de doodskist van de god Osiris aan de voet van een Ceder neergezet. De boom groeide snel omhoog en omsloot de kist met zijn takken.
De Ceder is de boomsoort die het meest in de Bijbel wordt vermeld. Het gaat dan om de Libanonceders. Zij worden hier vaak gebruikt als symbolen van macht en waardigheid, dapperheid en glorie, schoonheid en vruchtbaarheid.
Den ( 24 augustus - 2 september en van 19 - 29 februari ) een wijze practicus
De den is in potentie ijverig, intelligent, behulpzaam, vriendelijk en praktisch. De februari-den neigt echter iets te veel naar passiviteit en goedmoedigheid, waardoor hij is talenten niet optimaal gebruikt. Op dit punt moet hij van tijd tot tijd worden gecorrigeerd.
De zomerden is veel praktischer ingesteld en slaagt er eerder in om een juiste balans te inden tussen gevoel en verstand. Door hun rechtschapen houding zijn dennen over het algemeen voorbeeldige meerderen. Werknemers hebben bij dennenbazen duidelijk het gevoel dat er ook rekening wordt gehouden met hun belangen.
De Pijnboom stond als symbool van vruchtbaarheid, onsterfelijkheid en eeuwigheid bij de oude Grieken in hoog aanzien. Het was de heilige boom van de natuurgodin Cybele en haar minnaar Attis die haar ontrouw werd. In de Cybele-cultus van de Frygische boeren werd een pijnboom (als symbool van de fallus) gekapt (castratie) en plechtig naar een tempel gedragen. Na een dag van rouw vierde men de wederopstanding van Attis. In tegenstelling tot de boeren vereerden de burgers in de Pijnboom Ares, de oorlogsgod.
Het ruisen van de wind in de pijnbomen bracht men in verband met Boreas, god van de wind. Pinus was volgens een oude Griekse mythe ooit de vriendin van de god Pan. Zij werden overvallen door de ijzige wind van Boreas en Pinus stierf. Pan veranderde haar toen in een Pijnboom. Sindsdien wordt Boreas steeds aan zijn misdaad herinnerd, wanneer de pijnbomen ruisen (wenen).
Wanneer in het voorjaar de grond met het gele stuifmeel van de mannelijke bloemen bezaaid was, werd men bang voor deze zwavelregen, want deze was van de duivel.
Volksgeloof
Ten westen van de Rijn was de Pijnboom lange tijd de meiboom bij uitstek. De boom werd van zijn takken ontdaan, geschild, met linten of doeken versiert en rechtop gezet. Een dergelijke boom zie ik ieder jaar in mei naast de kerk in Noorbeek (Zuid-Limburg). Soms werden ook hammen en worsten in de kroon gehangen. Wie het voor elkaar kreeg om naar boven te klimmen, kreeg deze als prijs.
Pijnboomtakken werden gebruikt bij rituelen tijdens de Walpurgisnacht (30 april) om de heksen te verjagen die onderweg waren om met de duivels te gaan dansen. Men deed dit ook met brandende takken en veel lawaai.
Wilg ( 3-12 september en van 1-10 maart ) een flexibele durfal
Je bent zeer flexibel en tolerant. Je voelt je thuis zowel bij een koningin als bij een zwerver. Dromen zijn voor jou net zo belangrijk als rationele zaken. Op het eerste gezicht gewone dingen kunnen je soms in vervoering brengen. Je bent een echt natuurmens en in de natuur kun je alle ellende en eenzaamheid snel vergeten. Je hebt een groot inlevingsvermogen en je bent niet bang voor de dood. Je neemt soms veel risicos, maar onder extreme omstandigheden bewaar je je kalmte. Praktisch ingestelde wilgen, doen soms grote ontdekkingen waarmee zij hun dromen realiseren. Je beschikt over veel lichamelijke energie die door de juiste begeleiding in goed banen moeten worden geleid. Als wilg word je meestal gewaardeerd als vriend en collega. Maartwilgen maken vaak handig gebruik van hun aangename uiterlijk. Septemberwilgen worden gekenmerkt door een messcherp analytisch denken. Soms bestempelt dit hen tot betweters.
De Wilg werd daar waar zij groeide al eeuwenlang gebruikt voor het vervaardigen van erfafscheidingen, hek-en vlechtwerk, het maken van kisten, houtwol, houtskool en cricketbats. Eskimo's gebruikten voor het geraamte van hun kajaks wilgenhout. Een omheining van wilgentakken noemde men "luik, de loke of heimluik". Tegenwoordig worden wilgentenen wel eens langs een metalen constructie gevlochten als geluidsscherm. In combinatie met leem werden wilgentakken gebruikt bij de bouw van vakwerkhuizen. In de Voerstreek kan men dit nog zien. Wilgenrijshout wordt tegenwoordig ook tussen palen gevlochten voor het aanleggen van milieuvriendelijke oevers.
Klompendragers beweren dat klompen, die van wilgenhout vervaardigd zijn, een betere kwaliteit leveren dan die van populierenhout. Ze zouden beter tegen water kunnen en meer warmte geven.
Wilgenhout is ook zeer geschikt voor houten stelen van gereedschappen ( b.v. de bijl) Het looizuur van de Bitterwilg werd gebruikt om leer te looien.
Wilgenbast gebruikte men vroeger tegen reumatiek en jicht. Door op een stukje bast te kauwen, kun je pijn verlichten. Daarin zit namelijk salicine, hoofdbestanddeel van aspirine.
Volksgebruik en mythologie
De Wilg is symbool van vruchtbaarheid door zijn welige en makkelijke groei, maar ook van ongelukkige liefde, dood en het dodenrijk ( treurwilg). De Germaanse god Vidharr woonde daar in een wilgenbosje.
Bij de Kelten is de Wilg gewijd aan de godin Cerridwen.
Bij de Grieken staat de Wilg in verband met de watermagie van de godin Helige. Helicon was de rivier die rond de Parnassus kronkelde en was gewijd aan de muzen. Zeus en Hera zouden onder een wilg geboren zijn.
De zevende dag van het Joods Loofhuttenfeest heet "Wilgendag", en in Rusland heet Palmzondag "Wilgenzondag".
In de Bijbel is de Wilg een treurboom. Judas hing zich op in een Wilg, en Jezus zou geslagen zijn met wilgenroeden.
Heksen en spoken zouden in Wilgen wonen. Honingzwammen die op het verrotte hout van oude, geknotte Wilgen groeien, lichten op in het donker zodat deze spookachtig lijken.
Door wilgenbladeren in het eerste badwater van de baby te doen, wordt het kind beschermd tegen ziektes. Zweedse vrouwen plukken op 1 mei wilgentakken die ze in de stal ophangen om het vee te beschermen.
Linde (13-22 september en van 11-20 maart) een creatieve dromer
Je houdt van dromen, want je hebt een levendige fantasie. Ook ben je heel creatief en breng je anderen vaak op nieuwe ideen. Tegelijk ben je kwetsbaar en dat maakt je vertederend. Was er maar niet die harde werkelijkheid, want jij blijft graag de wereld zien door de wondermooie bril van dromen.
Dat geldt vooral voor lentelindes. Met hen moet vanaf hun jeugd zorgvuldig worden omgegaan. Als septemberlinde ben je een stuk aardser. Zij koppelen fantasie en creativiteit aan koel verstand en nuchter intellect. In tegenstelling tot de voorjaarslinde ben je meestal niet erg bescheiden. Ook wil je graag in alles het laatste woord hebben.
Mythologie
Volgens de legende huist er in de Linde het "zoete lindewezen". Zij werd als de boom van liefde en trouw gezien en symboliseert vrouwelijke gratie, schoonheid en geluk. Als u een beschermster van uw woning zoekt, kunt u een Linde planten ( mits er genoeg ruimte voor is).
In de poezie komt de Linde veelvoudig voor. B.v. dichtte Guido Gezelle: "o! wat schoon, gij bolgekruinde Lindeboom "..blinkende in de morgenzon".
Bij de Germanen was de Linde gewijd an Freya, godin van vruchtbaarheid, liefde en gerechtigheid. De Linde was een belangrijke gerechts-of dingboom. Onder haar bladerdak werden vonnissen uitgesproken en werd er beraadslaagd.
In de Germaanse Sigfried-Sage waait er een lindeblad op Sigfrieds schouder waardoor daar een kwetsbare plek ontstond. In het Duits is het oude po�tische woord voor draak 'Lindwurm' wat 'draak van de Linde"betekent.
In het oude Griekenland en op Kreta was de Linde vooral een medicinale boom. Met name bloemen en bast werden gebruikt.
In Scandinavi� was de Linde volgens zeggen een van de favoriete verblijfplaatsen van elfen en feeën. Het werd afgeraden om zich na zonsondergang in de nabijheid van een Linde te bevinden.
(Volks)gebruik
Als u tegen een Linde plast, krijgt u een wrat op het oog. Remedie: met 3 lindebladen over het wratje wrijven.
Als u lindebladeren om het voorhoofd bindt, verdwijnt de hoofdpijn. In Bergharen stond tot 1964 een Heilige Linde waar men kousenband aan bond om van de koorts af te komen. Linden werden ook vaak op begraafplaatsen en als geluksboom voor families aangeplant. Wanner men lindespruiten fijngestampt door de pap van een klein kind roert, zal het nooit last hebben van kiespijn.
Gedroogde bloesem kan gebruikt worden als thee. Het is een vochtafdrijvend middel en helpt bij verkoudheid en maagaandoeningen. Lindehoning is bijzonder aromatisch en gezond.
Door zijn zachtheid is lindehout erg geschikt voor houtsnij- en draaiwerk. De eerste boekdrukkers sneden hun letters uit linde-en perenhout. Maar ook speelgoed, meubels, muziekinstrumenten wordt ervan vervaardigd. W-c-brillen van lindehout waren vroeger populair.
Eik ( 21 maart ) een ijzeren doorzetter
Je hebt dezelfde kracht en vastberadenheid als de eik. Je gaat tegen de stroom in en als je tegenstand ontmoet, wekt dat je vechtlust op. Je hebt een ijzeren gestel, je wordt meestal stokoud. In je beroep gedraag je je voorbeeldig. Aan rondlummelen heb je een hekel, want je wilt je tijd graag nuttig besteden. Je hebt een rotsvast vertrouwen en je zit vol ondernemingszin. Zit het even tegen, dan ga je niet bij de pakken neerzitten, maar stort je vol enthousiasme op een nieuwe zaak. Je blijft jezelf onder alle omstandigheden en je kunt je totaal wijden aan een bepaald doel. Op het pad van de liefde stel je jezelf nogal eens star op en je munt niet uit door een romantische inslag. Heb je iemand gevonden die bij je past, dan blijf je die persoon meestal lang trouw.
Bij de Germanen was de Eik aan de God Donar gewijd. Hij was de God van de donder, het onweer. Het is opvallend dat de bliksem vaker eiken treft dan andere bomen. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat eiken vaak op kruispunten van ondergrondse wateraders staan. Daarnaast bevat de Eik vrij veel zetmeel ( goede geleider), wortelt diep en heeft een ruwe bast.
De Eik was de Heilige Boom van de Kelten. Iedere eikel was bezield door een fee en daardoor een geluksbrenger. Eens per jaar beklommen de dru�den, gekleed in witte gewaden, hun eiken, om met hun gouden sikkels de maretakken er uit te snijden.Takken die naar beneden vielen, werden in witte doeken opgevangen en onder het volk verdeeld. Een overblijfsel van dit oude gebruik is de mistletoe die rond kerstmis de huiskamers versieren. Maretak is het symbool voor eeuwig leven, de bes voor de zon.
Voor de Grieken hoorde de Eik bij Zeus, voor de Romeinen bij Jupiter, bij de Germanen bij Thor. In Griekenland stond de Eik van Dodona, gehoed door drie priesteressen die in het ruisen van de bladeren de goddelijke stem vernamen. Slavische volkeren vereerden in de Eik hun god Percula.
De Eik was voor veel volkeren een magische boom. De Griekse geschiedschrijver Tractus schrijft dat de Germanen geen tempels kennen, alleen heilige wouden. Hij was erg onder de indruk van de machtige eikenbossen langs de Weser (rivier in Duitsland). Aan de voet van eiken spraken zij recht, brachten zij offers en begroeven zij hun doden.
Het heilige vuur dat in eikenwouden brandde, mocht niet uitgaan. Vooral tijdens het Germaanse joelfeest (25 december tot 6 januari) speelde het een belangrijke rol. Dit feest was gewijd aan de zonnegod Frey, die het licht terugbracht.
Bij de Kelten was de Eik gewijd aan de dondergod Taranis.
In het oude Griekenland was de Eik aan Zeus gewijd. De eerste tempel van Zeus was een eikenbos. De Eik bereikte met de wortels de onderwereld, met de kruin de hemelen. De dichter Aeschylos noemt de Eik van Dodona de eerste voedselschenkster of ook eerste moeder.
Rhea, bij de Romeinen Diana, was de drievoudige godin van de eikcultus. Dryaden waren de nimfen van de Eik.
Bij de Romeinen was de Eik gewijd aan de god van de bossen en velden, Pan. Eiken waren vruchtbaarheidsbrengers.
Ook bij de Hebreeërs speelde de Eik een belangrijke rol. In het eikenbosje in Sichem en bij Hebron hoorde Abraham de stem van Jahweh. Soul, zijn zonen en Deborah werden onder een Eik begraven.
De theorie dat de Eik voor onze voorouders een speciale boom was, verbonden met het bovennatuurlijke, werd in 1998 in Engeland gesterkt. Aan de noordelijke kust van Norfolk ontdekte men namelijk onder een wandelende zandplaat de stronk van een Eik die met zijn wortels naar de hemel wees en omgeven was door een ovaal van 54 eikenstammen. Deze unieke vondst, wellicht overblijfselen van een tempel uit de vroege bronstijd is met koolstofdateringstechniek geschat op een leeftijd van 4000 jaar - even oud als Stonehenge. Men vermoed dat de ondersteboven geplaatste stronk een soort altaar vormde waarop de stoffelijke resten van overledenen konden worden geplaatst.
Hazelaar ( 22 - 31 maart en van 24 sept - 3 okt ) een wellustige pionier
Je levensboom is een synoniem aan wellust en vruchtbaarheid. Steeds op zoek naar vernieuwing en nieuwe ervaringen, ben je een pionier bij uitstek. Constant ben je bezig met het veranderen van je omgeving. Soms verander je de dingen zo snel, dat ze nauwelijks de tijd krijgen om in je te wortelen. Een beetje meer geduld kan geen kwaad. Met je persoonlijke uitstraling pak je mensen die lastig doen meestal in. De voorjaarshazelaar is zeer actief en heeft een enorme dadendrang. Beschik je bovendien over een goede opleiding dan, kun je vooral als wetenschapper grote prestaties leveren. Als najaarshazelaar ben je een meestal een stuk evenwichtiger en ben je een meester in het manipuleren van je omgeving. Hazelaren blijven hun hele leven bewegelijk op zowel geestelijk als lichamelijk gebied. Starre of conservatieve partners zijn absoluut ongeschikt voor de hazelaar.
De buigzame twijgen kunt u gebruiken om er een vlechtwerk van te maken. Vroeger werden er van hazelnoothout schuimspanen voor de bier-en azijnproductie vervaardigd. In de tijd van Karel de Grote strooiden boeren hazelkatjes tussen het veevoeder tegen ziektes. De Abdis Hildegard van Bingen adviseerde gemalen hazelkoppen als middel om de vruchtbaarheid van het manlijk zaad te herstellen.
De hazelaar heeft altijd al het magische hout voor wichelroeden geleverd om daarmee waterbronnen, goudaders en andere schatten op te sporen en om misdadigers te ontmaskeren. De beste wichelroeden kunt u op St.Jan (24 juni)snijden en wel van gevorkte, eenjarige twijgen. Van hazelnoothout werden ook zalf en andere geneesmiddelen bereid. Het hout is wit tot roodachtig, taai en licht en laat zich makkelijk slijpen. Het werd ook voor pelgrimstaven gebruikt.
Hyppocrates, de vader van de geneeskunde beweerde, dat de noot hoest verzacht.
Symboliek en mythen
De Hazelaar is het symbool van de eeuwigheid en daardoor verbonden met de zon. De hazelnoot is symbool van vruchtbaarheid. Zij was gewijd aan de Germaanse vruchtbaarheidsgod Donar/Thor. Hij was beschermheer van het gerecht.Oude gerechtsplaatsen werden tegen het verzamelde volk afgezet met dunne, gekruide hazelgarden. Zo'n omheining was heilig.
Trouwens, de hele struik was heilig en mocht, net als de eik, niet gekapt worden.
In de Keltische traditie werden nabij hazelaars vaak riten uitgevoerd.
Volgens de Hebreeuwse overlevering zou de staf van Mozes uit een hazelaar zijn gesneden, afkomstig uit de Hof van Eden.
Sagen, sprookjes en volksoverlevering
Bij de wortel van de Hazelaar zou een slang wonen, de hazelworm. Groeide er op een oude hazelaar een maretak (Viscum album), ook symbool van de eeuwigheid genoemd, en zaten er gaatjes in de bladeren, dan wist men dat daar de slangenkoning woonde. Wie het lukte hem op St.Jan uit te graven en te vangen, die beschikte over bijzondere krachten en kon zich onzichtbaar maken.
Hazelnoten speelden een rol bij trouwceremonies. In Oostenrijk zegt men dat de nachtegaal slechts in Hazelnootstruiken zingt. Een Hazelnoot als hanger beschermt u tegen gevaren.
Is het op St.Jan warm, dan komen er veel hazelnoten. Hazeltakjes in de stal behoeden het vee voor ziektes. Wanneer men takjes van de hazelaar rond pas ingezaaide akkers steekt, dan zal de oogst overvloedig zijn.
Lijsterbes ( 1-10 april en van 4 - 13 oktober ) een schipperende wereldverbeteraar
Je bent een geboren wereldverbeteraar en om je doel te bereiken, geef je graag zelf het goede voorbeeld. Omdat je altijd aardig gevonden wilt worden, doe je wel eens te snel water bij de wijn. Wat minder rekening houden met anderen en eisen durven stellen, zou goed voor je zijn. Anders is de kans groot dat je omgeving misbruik van je gaat maken. Een flinke ruzie op zijn tijd kan heel gezond zijn.
Als voorjaarslijsterbes heb je daar nog de minste moeite mee. Ze zijn van nature wat harder dan hun boomgenoten die in oktober zijn geboren. Als voorjaarslijsterbes heb je bovendien een grote behoefte aan onafhankelijkheid. Meestal ben je dan ook eigen baas of heb je een zeer zelfstandige functie.
De Lijsterbes is zinnebeeld voor wijsheid, kracht en beschermt ons tegen het kwaad.
Hij is bij de Kelten de toverboom. Hij is gewijd aan de Keltisch-Gallische god Alianus. De druïden gebruikten lijsterbesstokken bij hun rituelen. Vooral in Wales wordt de Lijsterbes als Heilige boom vereerd. Volgens een oude Ierse legende zou de vrouw zijn ontstaan uit een Lijsterbes. In de Schotse Hooglanden werd de Lijsterbes geplant tegen toverij. Ook lieten de herders hun schapen elk jaar onder de takken van een Lijsterbes door gaan.Varkens gaf men een aftreksel van lijsterbessen als bescherming tegen ziektes.
Bij de oude Grieken was zij gewijd aan Aphrodite, godin van liefde en schoonheid. Volgens een Romeinse legende groeiden er Lijsterbessen uit de bloeddruppels van een arend die met de demonen streed.
De Lijsterbes werd vroeger vaak op kerkhoven als toverboom en om demonen af te schrikken geplant. erken, in het geloof dat Thor ( de Germaanse dondergod) het schip zou behoeden, want Thor kreeg ooit een tak van de lijsterbes te pakken toen bij het doorwaden van een rivier het water gevaarlijk steeg. Zo werd zijn leven door een lijsterbestak gered.
Volksgeloof
De Kelten waren van mening dat: "Wie ook maar drie deze bessen eet, al ware hij honderd jaar, hij in een jong mensch van dertig jaar zal veranderd worden".
Reizigers droegen een twijgje bij zich, om zich van een veilige aankomst te verzekeren.
Lijsterbes twijgen zetten boeren vroeger in de nabijheid van de veestal om ze te beschermen tegen ziektes. Op 2 mei werd de vloer van de stallen met lijsterbestakken bedekt. Ook geloofde men dat men melk beter kon karnen met lijsterbesstokken.
Esdoorn ( 11- 20 april en van 14 - 23 oktober ) een vrije vogel
De esdoorn droomt van totale onafhankelijkheid en komt daardoor nogal een s in botsing met de samenleving. Om conflicten te voorkomen, steek je daarom veel energie in het overtuigen van je omgeving, want die wil je graag mee hebben. Veiligheid en comfort vind je minder belangrijk. Je hebt bewondering voor mensen die zich helder en consequent presenteren. Als esdoorn val je op grote wilskracht, gemeenschapszin en betrokkenheid.
Meestal beschik je over een sterke persoonlijkheid. De oktoberesdoorn heeft aanleg voor kunst. Als esdoorn heb je ook dikwijl aanleg voor technische beroepen. Ook ben je geschikt voor politiek. Veel esdoorndames voelen zich thuis in mannenberoepen. Ondanks hun dominantie hebben zij het hart echter op de goede plaats zitten en zijn zij vaak een praatpaal voor mensen die hun ei kwijt willen.
In de volksgeneeskunde is de Esdoorn bekend om zijn koelend effect bij ontstekingen. Hildegard van Bingen schreef:"De esdoorn is koud en droog. Tegen koorts helpt een bad in water waarin takken van des Esdoorn samen met de bladeren gekookt zijn, en door daarna uit de schors geperst sap te drinken."
Wichelroeden werden vroeger vaak van esdoornhout gemaakt.
Volksgebruik
Men geloofde dat de Esdoorn bescherming bood tegen heksen. Daarom werd in verschillende delen van Duitsland huizen met esdoorntakken versierd. Zij zouden ook blikseminslag voorkomen. Tevens legde men esdoorntakken rond velden om mollen te verdrijven. In de Elzas probeerde men ermee vleermuizen op afstand te houden.
Het beroemde Trojaanse Paard was van esdoornhout getimmerd.
In Beieren gelooft men (nog steeds) dat mooie, grote esdoornbladeren een goede oogst voorspellen. Door wijn over de wortels te gieten, gaat een wens in vervulling.
Legende
Volgens een Indiaanse legende zag het stamhoofd Glooskap van de Wawaniki-Indianen dat de mensen van zijn stam onder esdoorns lagen en de siroop in hun monden lieten druppelen. Zij hadden geen zin meer om te werken en dat kon hij niet tolereren. Hij goot water over de bomen, waardoor de zoetigheid van de siroop verminderde. Van nu af aan moesten de Wawaniki-Indianen hun siroop moeizaam verzamelen en de siroop door koken zelf vervaardigen.
Notelaar ( 21 - 30 april en van 24 oktober - 11 november) een gepassioneerd zoeker
Aan de ene kant ben je vol levensvreugde en draag je dat ook uit. Aan de andere kant ben je gepassioneerd bezig met belangrijke levensvragen en voortdurend op zoek naar de diepste zin van het bestaan. Je bent bereid om jezelf veel dingen te ontzeggen als dat je uiteindelijke doel dichterbij brengt. Als je iets echt wilt zet je door tot het bittere einde. Je bent sterk geinteresseerd in de kracht van het onbewuste.
De voorjaarsnotenboom is nogal gesteld op geestelijk en materieel bezit, en neemt op zorgvuldige wijze zijn beslissingen. Hoewel deze over een zeer sterk lichamelijk gestel beschikt, vraagt deze lichamelijk nogal eens te veel van zichzelf.
Als najaarsboom maak je de eerste eenentwintig jaar van je leven vaak een dromerige en afwezige indruk. Dat is echter maar schijn, want alles wat zich in je omgeving afspeelt, neemt je intensief waar en dat komt soms jaren later weer boven. Als het om werk gaat dat je echt boeit, begin je in sommige gevallen aan een reuzenproject.
Het donkerbruine, mooi getekende notenhout werd gebruikt voor het vervaardigen van meubels, piano's, lambrisering en was ook geschikt om er vliegtuigpropellers van te maken.
Thee van notenblad getrokken was vroeger een middel tegen bloedarmoede en wordt in de natuurgeneeswijze nog wel eens als eetlustopwekkend middel aanbevolen.
Een halve walnoot lijkt op een mensenhoofd. De harde bolster is de schedel, de dunne, bruine huid het vlies en het gelobde, witte vlees de hersenen. Daarom werd de Walnoot gebruikt tegen ziektes aan hoofd en hersenvlies. Bekend is ook de walnootolie, lekker in de sla en geliefd bij kunstschilders omdat het reukloos is en snel droogt. Tevens is het als lampolie te gebruiken.
Met een aftreksel van de bolsters werd hout gebeitst ( bruin) en wol geverfd (geel). De onrijpe vruchten werden gebruikt voor de bereiding van likeur of in zout ingelegd als pickles.
In de Griekse mythologie is de notenboom het symbool van de wijsheid. Karya, de nimf van de Walnoot, wordt door de God Dionysos in een Walnootboom veranderd. Kariatiden zijn vrouwenbeelden van notenhout in de vorm van kolommen van de tempel van Arthemis Karyatis.
Na de kerstening kreeg de Walnoot een slechte naam. Hij wordt een boom van de Duivel, van macht en wellust. Wie onder een notenboom in slaap viel, zou ernstig ziek worden.
Aan de andere kant zou de Walnoot tegen blikseminslag, koorts, vervloekingen en toverijen beschermen. Men hing notenbladeren in de babywieg om muggen en vliegen te weren. Met het afkooksel van de bladeren streek men het vee in tegen allerlei ongedierte.
Dromen over een notenboom voorspelt ongeluk. Cats dichtte :"Waag u nimmer in den droom, onder enen notenboom."
Op St.Jan(24 juni) plukten vrouwen een blad van de notelaar af, legden deze in hun linker schoen om vreemdgaan van hun echtgenoten te voorkomen.
Men zegt dat een goed notenjaar een goed korenjaar voorspelt, en dat er veel jongens geboren zullen worden.
Kastanjeboom ( 15 - 24 mei en van 12 - 21 november ) een kritische stijfkop
Als tamme kastanje ben je zeer kritisch ten opzichte van jezelf en je omgeving. Omdat je niet van halve waarheden houdt, orinteer je je grondig voordat je met een mening op de proppen komt. Wat is er mis met gezond verstand, relativeren en vooral humor? Soms kun je volhardend zijn in een bepaald standpunt waardoor je omgeving jou als koppig en eigenwijs ervaart. Met deze gereserveerde houding bescherm jij je eigen kwetsbaarheid. Alleen in de liefde wordt deze gereserveerdheid aan de kant gezet en geeft de kastanje zich echt bloot. De novemberkastanje is extra gevoelig en kwetsbaar. Dit type streeft nogal eens naar materie, welvaart, want geld maakt weliswaar niet gelukkig, maar stelt wel gerust. De kastanje heeft een handigheid ontwikkeld om allerlei problemen te omzeilen. Mocht dit boomtype desalniettemin toch in problemen verstrikt geraken, dan kan hij/zij zodanig exploderen dat geen steen op de andere blijft.
De zaden zijn zeer voedzaam ( zetmeel, proteïne, suiker en vitamines Bi, B2 en vooral C). Zij worden vaak gegeten bij spruitjes en wildgerechten. In de Franse Ardèche wordt er een zoete puree van gemaakt ( crème des marrons).Deze wordt als toetjes of broodbeleg gebruikt.
Uit extracten van de bladeren werden vroeger medicijnen tegen hoest, slijmvorming en diarree bereid. De beroemde Engelse kruidenkenner Nicholas Culpeper (1616-54) schreef kastanjes voor om bloed te verdikken. In heel Europa werden noten meegedragen als medicinaal amulet.
Legenden
In Italie beschermde een Tamme Kastanje schapen tegen een hongerige wolf door zijn takken als een beschermende kooi om de dieren heen te zetten. De boeren wisten het: de Tamme Kastanje was een geschenk van God want in het najaar "regende het brood uit de hemel". Maar de duivel was jaloers en blies zijn kwade adem over de bolsters, die toen scherpe stekels kregen. Toen deed God een slimme tegenzet: als de kastanjes rijp waren en op de grond vielen, sprongen de bolsters in vier delen open in de vorm van een heilig kruis. Zo kon men de kastanjes zonder moeite oprapen.
De boom van honderd paarden
Er wordt verteld dat in 1308 Giovanna, koningin van Aragon, op weg naar de Etna door een regenbui werd overvallen. Zij en haar gevolg konden gelukkig schuilen onder een boom van kolossale afmetingen, een Tamme Kastanje. Men gaf deze boom de bijnaam Castagno dei Cento Cavalli ofwel de Boom van de honderd paarden. Deze intussen holle boom met een omtrek van 68 m leeft nog steeds. Hij lijkt op een groep bomen die samengegroeid zijn. Uit onderzoek is gebleken dat zij een gemeenschappelijke hoofdwortel hebben. Men schat de leeftijd van deze boom 2000-4000 jaar.
De naam "kastanje" stamt volgens een legende uit de Romeinse mythologie: de jachtgodin Diana was op de vlucht voor oppergod Jupiter, die haar wilde verleiden. Toen veranderde Diana zich zelf in een tamme kastanje waardoor ze "casta" (kuis) wist te blijven.
Es ( 25 mei - 3 juni en van 22 november -1 december ) een uitgekookte carrièrejager
Als es ben je niet altijd even gemakkelijk in de omgang. Je komt over als koppig, berekend en ambitieus. En wees eerlijk, je bent er inderdaad op gebrand om vooruit te komen. In afwachting van je grote kans heb je er geen moeite mee om enige tijd in de schaduw te blijven. Maar krijg je eenmaal de kans om de eerste viool te spelen, dan doe je dat virtuoos. En als je dan je doel hebt bereikt, ben je meteen bereid om andere mensen vooruit te helpen. Essen zijn echte "troubleshooters"; ze slagen er vaak in om dingen die muurvast zitten weer uit het slop te halen. Zij houden van fair play en beschikken over een onuitroeibaar optimisme. Essen willen op alle gebieden van het leven goed voor de dag komen. Ook al kun je niet van alles evenveel verstand hebben, dan houden zij toch de schijn op. Essen hebben meestal geluk in de liefde. De voorjaarsessen wordt nogal eens een gebrek aan diepgang verweten. De najaarsessen zijn veel ernistiger, maar met een harmonische grondhouding verloopt hun leven ook voorspoedig.
Volksgeloof
Van een Engelse sjamaan heb ik geleerd dat, wanneer ik troost en bemoediging nodig heb, een beuk (de maanboom) mij die zal geven. Wanneer ik helderheid van denken nodig heb, zou ik deze bij een Es (de zonneboom) kunnen vinden. Ik heb er positieve ervaring mee.
Slangen hebben een afkeer van essenhout. In Engeland kookt men nu nog essenbladeren in water en geeft dit aftreksel aan dieren die door een slang gebeten zijn. Het zou ook bij mensen helpen.
Een huis, omgeven door Essen, is veilig. Wanneer men tijdens de midzomernacht knoppen van de Es eet, is men beschermd tegen heksen. Het blad van de Es gebruikte men vroeger voor het doen verdwijnen van wratten door te zeggen:" Es, Es, ik bid U, koop deze wratten van mij!"
Het zaad van de Es zou lustopwekkend bij mannen werken.
Van de Manna-Es ( Pluimes) won men door insnijding van de schors de zoete gelig- witte "manna" (sap)en gebruikte deze als laxeermiddel voor kinderen en tegen hoest.
In de huidige kruidengeneeskunde worden essenbladeren als laxeermiddel, en voor omslagen bij gewrichtspijnen en etterende snijwonden gebruikt.
Tenslotte een oude boerenwijsheid:
" Staat de Eik voor de Esch in 't blad, het zomerweer wordt schoon, niet nat. "
" Tooit de Esch zich voor de Eik, regenstroom wacht weg en dijk. "
Haagbeuk ( 4 - 13 juni en van 2 - 11 december ) een loyale vredestichter
Je hebt een diep gevoel voor rechtvaardigheid en je bent erg loyaal. Je voelt je soms snel verantwoordelijk voor dingen en daarom krijg je nogal eens de zwarte Piet toegespeeld. Jij bent zo'n type dat graag tegenstellingen wil overbruggen, omdat je iedereen graag gelijke kansen geeft en vergevingsgezind bent.
Je zult eerder rechtvaardigheid accepteren, dan je een ander aanvalt of beschuldigt. Ook als je het moeilijk hebt, draag je gelaten je lot.
Als voorjaarsboom ben je in geestelijk opzicht zeer bewegelijk. Plannen en meningen kun je van het ene in het andere moment radicaal veranderen. Jij kunt je verbluffend goed aanpassen aan je omgeving. Jij bent daarom zeer geschikt voor beroepen die een publiek vereisen. Jij bent in ieder geval een geziene gast. Als najaarsboom ben je iets minder licht en luchtig. Jij trekt duidelijk je grenzen. Net als de voorjaarsbeuk ben je optimistisch en romantisch aangelegd. Haagbeuken zijn zeer geschikt voor theater.
Reeds 10 miljoen jaar geleden, in het Plioceen, was de Haagbeuk in Europa inheems. Je zou denken dat het hier om een soort beuk gaat. Maar dat is niet zo. De Haagbeuk hoort bij een andere familie, namelijk die van de hazelaars. De naam Haagbeuk duidt al op het gebruik, namelijk voor hegbeplanting. Door regelmatige snoei, ontwikkelt zich geen kroon en kan er geen dikke stam ontstaan. In tegenstelling tot de beuk, verliest de Haagbeuk in de herfst zijn bladeren.
De vruchten zijn hartvormige nootjes, verbonden met een groot driedelig dekblad dat als vliegapparaat dient. Zij worden door de wind verspreid en bevatten kleine, sterk generfde zaden. Zij blijven vaak lang aan de boom hangen. Als ze van de boom vallen, zijn de vogels er als de kippen bij.
De Haagbeuk groeit langzaam en kan 80 tot 90 jaar oud worden.
Vruchtbaar worden Haagbeuken pas na 20 jaar.
Gebruik
In Nederland komt de Haagbeuk, die veel schaduw kan verdragen, meestal voor in struikvorm en wel als onder hout in loofbossen op vrij vruchtbare gronden. Hij wordt ook wel eens aangeplant als grondverbeterinsgmiddel onder naaldbomen.
Het hout heeft geen kern en is geelwit, zwaar en taai met karakteristiek gebogen jaarringen. Het is even weinig duurzaam als beukenhout, omdat het sterk aan werking onderhevig is. Het is geschikt voor de fabricage van houten kamwielen, katrollen, houten hamers, gereedschapsstelen, onderdelen voor windmolens, assen, piano-onderdelen spindels, melk- en botertonnen, kegels enz.
Vroeger werd haagbeukenhout gebruikt voor het branden van houtskool. Uit haagbeukenas maakte men potas.
Vijgenboom (14-23 juni en van 12-21 december) een vriendelijke gevoelmens
Je bent zeer fijngevoelig en neemt vaak de hele wereld op je schouders. Je even terugtrekken om emotioneel niet overbelast te raken, is dan het motto. Doe je dat niet, dan bestaat de kans dat je jouw omgeving verstikt. Beter is het om je fijngevoeligheid te accepteren en je niet te verliezen in iedere nieuwe indruk. Bewaar de juiste maat tussen spontaniteit en rede, tussen kalmte en opwinding, tussen zachtheid en bitterheid. Onder alle omstandigheden kun je dan je gevoeligheid behouden.
Als juniboom mijd je dikwijls diepgang om zo je innerlijke kwetsbaarheid te beschermen. Eenmaal gesloten vriendschappen zijn een lang leven beschoren. Je hebt een feilloos gevoel voor rechtvaardigheid. Als decembervijg ben je iets rustiger en stabieler. Je bent een geboren optimist en zegt voluit ja tegen het leven. Vijgen zijn vriendelijke en innemende mensen. Mocht door een samenloop van omstandigheden echter een groot debacle instaan, dan kijken zij de persoon die zij verantwoordelijk achtten nooit meer aan. Belangrijk is het om in zulke omstandigheden een manier te vinden om boosheid en bitterheid af te bouwen.
Geschiedenis en mythologie
De Vijgenboom speelt een belangrijke rol in de religieuze geschiedenis en mytholige van de mensheid. De Romeinen vereerden de Vijgenboom omdat de kribbe van Romulus en Remus vastraakte aan de takken van een Vijgenboom op de plek waar later Rome zou verrijzen. De Chinezen geloofden dat Vijgenbomen door geesten werden bewoond. de Gewone Vijgenboom (Ficus carica) is de eerste plantensoort die bij naam in de Bijbel wordt genoemd a;s 'leverancier'van de vijgenbladeren waar Adam en Eva hun naaktheid mee bedekten.
De banyanboom ( Ficus benghalensis) is voor veel mensen in India, de Himalya en China heilig. Het is een van 's werelds grootste bomen. De kroon van de banyan kan zo breed uitgroeien dat volgens de legende Alexander de Grote (356-323v.Chr.) met zijn gehele leger onder één boom schuilde.
De grootste banyanboom staat de de botanische tuin in Calcutta. Hij had zich 200 jaar geleden in de kroon van een dadelpalm genesteld . Van daaruit groeide hij uit tot 's werelds grootste kronen. De diameter bedraagt 131 m en wordt gesteund door meer dan 1775 luchtwortels.
Volgens een Indiase legende woonden geesten in een grote banyanboom die ieder naar de keel sprongen die 's nachts de boom benaderde.
Berk ( 24 juni ) een bescheiden rots in de branding
Een berk als vriend(-in) is iemand waar je op kunt bouwen. Hij/zij is intelligent, beschikt over een goede intutie en blijft bescheiden. Zelfs als hij/zij de top heeft bereikt. Ook houdt een berk niet veel van ophef; doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg zou hun motto kunnen zijn. De berk is een echt familie mens en vertoeft het liefst in z'n eigen beschermde, vertrouwde wereldje, maar verliest daarbij anderen niet uit het oog. De berk kan goed met geld omgaan en kan goed adviseren in financile aangelegenheden. Problemen worden meestal met diplomatie en raffinement opgelost. Als deze aanpak echter niet helpt, dan kunnen zij echter ook zeer arrogant en autoritair uit de hoek komen.
Berkensap wordt gebruikt bij de bereiding van zalven, shampoos en haarwater die huid en haar moeten verjongen. Ook zou berkensap aan een mens nieuw elan geven. Berkenbladeren die in het voorjaar geplukt worden bevatten naast harszuur en kalizout ook saponine. Saponine is een stof die genezend werkt bij reumatiek, blaas - en nieraandoeningen. Berkenbladthee werkt vochtafdrijvend.
Berkenblad dient ook als verfmiddel voor wol. Door onder een wigvormige insnijding in de stam aan de zuidwestkantkant een blikje te bevestigen, kan berkensap getapt worden. Berkensap smaakt zoet en kan puur gedronken worden. Het helpt bij lusteloosheid en voorjaarsmoeheid. Het kan ook als alternatief voor honing en suiker gebruikt worden. Men kan er ook wijn van maken.
Met een aftreksel van berkenknoppen kunt u het lichaam reinigen en de spijsvertering bevorderen.
Een bijzonderheid
In de toppen van Berken zien we vaak merkwaardige, dicht opeen gegroeide takken bossen, de zogenaamde heksenbezems, door zwammen veroorzaakte dwergvormen. ierop zouden heksen door het luchtruim vliegen.
Sagen, sprookjes en volksgeloof
De Berk is de boom van heksen en witte wieven.
Als men iemand een berkenkrans geeft, is dit een teken van liefde (beschreven in middeleeuwse gedichten uit Wales). Gedroogde berkenbladeren werden in de wieg van een verzwakte baby gelegd.
Scandinavische landen vieren de mensen het lentefeest in het berkenbos zodra de blaadjes verschijnen. In veel dorpen en steden is het meiboom halen een volksfeest, bij de Kelten bekend als Beltaine. De meiboom wordt uit het bos gehaald, van zijn bladeren ontdaan, met guirlandes versierd en in het centrum van het dorp, vaak naast de kerk, overeind gezet. Ik zie ieder jaar een meiboom staan naast de kerk in Noorbeek ( Zuid-Limburg). In Rusland hakken boeren op donderdag na Pinksteren een jonge Berk om en versieren deze met vrouwenkleren, linten, bloemen en eieren. De Tartaren vreesden berkenbossen omdat zij dachten dat de donder tegen de stam zou stuiteren en hun zo zou treffen.
Een oud Fins lied beschrijft hoe Berken klagen en wenen omdat kinderen elke lente opnieuw hun stammen openrijten en uit hun buik de levenssappen roven; dat de herders uit hun witte gordels korven maken, de meisjes hun takken afsnijden om er bezems van te binden. Bonifatius noemde de Berk een duivelse boom omdat hij hoopte daarmee de heidense gebruiken uit te roeien.
Olijfboom (23 september) een goede vriend
Als kind ben je erg veranderlijk en heb je de neiging om je af te zonderen. Alskind heb je daarom veel begrip en ondersteuning nodig. Jij moet vooral over alles en iedereen kunnen uitlaten. Met de juiste begeleiding word je op volwassen leeftijd een echte vriend voor anderen! Je houd van harmonie, rechtvaardigheid en schoonheid. Belangeloos dien je de gemeenschap. Daarbij is niets je te veel. Je hebt een groot aanpassingsvermogen. Om anderen ter wille te zijn, doe je soms te gauw concessies.
Daardoor word je soms afgeleid van je eigen weg. Denk eens wat vaker aan je eigen belang en wees niet zo bang de sympathie van anderen te verliezen. Door je kameleonachtige gedrag kun jij je ware karakter soms zo goed maskeren, dat bekenden zich enorm in jou kunnen vergissen.
Gebruik
Sinds zijn cultivering wordt olijfolie als universeel geneesmiddel gebruikt. In het oude Babylonie noemde men de dokter asu wat oliedeskundige betekende. Olijfolie werd niet alleen tegen pijn gebruikt, maar ook om demonen te verdrijven. Het zalven met olie heeft altijd al de betekenis gehad van bevrijding van zonden. Bij uitgravingen vond men oliekruiken als dodengift, waarschijnlijk met de bedoeling om de overledenen van zonden te reinigen. Godenbeelden, altaren en cultinstrumenten werden gereinigd met olijfolie.
In het Oude Testament wordt beschreven hoe Hogepriesters en koningen gezalfd werden, en dit gebruik bleef tot aan de Middeleeuwen bestaan.
De Grieken gebruikten olijfbladeren in de lauwerkrans van de olympische kampioenen.
De Romeinen bezaten al hoog ontwikkelde oliemolens. In het oude Rome richtten de handelaren in olijfolie een standbeeld voor Hercules Olivarius op en werden de doden getooid met olijftakken. In het oude Pompeï gebruikten de Romeinen olijfolie om hun haar mee te wassen.
Uit de steenvruchten wordt door persing de ons bekende olijfolie gewonnen. De olie uit de eerste persing (vooral de koudgeperste) is bijzonder waardevol en wordt als spijsolie gebruikt. De extracten van verdere koude en hete persingen gebruikt men voor de zeep- en parfumindustrie.
Omdat Olijfbomen weinig water opnemen, is hun hout bijzonder hard. Daarom is het geschikt voor het vervaardigen van meubels en houtsnijwerk.
Symboliek en Mythologie
In de Tuin van Gethsemane bad Christus een nacht lang, gezeten tussen Olijfbomen, tot God:" Laat deze beker aan mij voorbij gaan." Hij voorzag wat hem te wachten stond. De volgende ochtend werd hij daar gearresteerd.
Omdat Olijfbomen zeer langzaam groeien en lang leven zijn zij het symbool van geduld, vrede, rust en onsterfelijkheid.
Volgens de Griekse mythologie groeide de eerste Olijfboom als geschenk van de godin Athene aan oppergod Zeus op de Acropolis. Hiervan zouden alle Olijfbomen afstammen.
In het Oude Testament kunnen we lezen dat de duif een olijfboomtak naar de ark van Noach bracht ten teken dat het land na de Sintvloed weer droog gevallen was. God had met de mens vrede gesloten.
Beuk ( 22 december ) een geduldig doorzetter
Als beuk ben je vaak koning over je eigen domein. Rustig wacht je je kans af en in de schaduw van anderen bereid je jou voor op wat komen gaat. Je hebt veel doorzettingsvermogen en geduld. Jouw tijd komt wel daar ben je van overtuigd. Als het moment dan is aangebroken om voor het voetlicht te treden, ken je geen plankenkoorts. Met flair pik je jouw nieuwe rol op en daarmee oogst je veel applaus. Je wilt echter wel eens de lessen van het verleden vergeten, omdat je te veel bent gefixeerd op het heden en de toekomst. Je bent zeer ambitieus en stelt hoge eisen aan jezelf en aan anderen. Daarom lijk je soms wat zwaar op de hand. Omring je daarom met mensen met een natuurlijke vrolijkheid en helderheid. Spaar je lichamelijke krachten af en toe, want je hebt de neiging om te veel van jezelf te vragen.
Naam
Het woord beuk is afgeleid van bos of beoce ( Sanskriet=oude Indiase taal) en betekent zowel boek als boom. Runentekens werden in de Oudheid vaak gekerfd in beukenschors of er werden staafjes van beukenhout gegooid om daaruit te lezen. Vandaar ook de Duitse woorden Buche en Buchstabe (letter).
Het woord fagus (Lat.) en fagein (Grieks) heeft te maken met de eetbare vruchten. Sylvatica betekent van de bossen.
Nederlandse volksnamen zijn: biek, buuk, boeke, beukelaar, bokkenboom.
De beukennootjes worden ook wel boekels genoemd.
Plaatsen die met beuken te maken hebben, zijn o.a. Boekel ( N.Br.), Boekelo (Ov.) en Boekhoute (Vlaanderen).
Het Engelse Buckingham is afgeleid van beuk. In Roemenië, waar veel beukenbossen te vinden zijn, hebben plaatsen als Boekowina en Boekarest met beuken te maken.
Mythologie
In de Germaanse mythologie is de Beuk gewijd aan de oppergod Odin (Wodan). De stam van Beuken met rood blad overgoot men met het bloed van offerdieren, opdat de boom niet zou sterven.
De Beuk was bij de Romeinen gewijd aan Jupiter. De heuvels van Corne in Tusculum die bedekt waren met beuken, waren gewijd aan Diana, godin van het woud, de dieren en de maan. Offervaten werden uit beukenhout gemaakt.
Volksgebruik
Om erachter te komen hoe het winterweer zou worden, hakte men op Allerheiligen (1 november) in een Beuk. Bleef de wond droog, dan moest men met een strenge winter rekening houden. Beukenhout, geslagen met nieuwe maan, is duurzaam en wordt niet door de houtworm bevallen. Als je een stuk beukenhout bij je draagt, beschermt het je tegen ongeluk en stimuleert het je creativiteit. Water uit een holle Beuk zou schurft en andere huidziekten genezen. Veel beukennootjes voorspellen en strenge winter.